Welkom bij Burn-outbegeleiding.nl! Wij begrijpen hoe belangrijk het is om duidelijke informatie te hebben over burn-out. Als je op zoek bent naar antwoorden op de vraag “Wat is een burn-out?” ben je op de juiste plek. Dit artikel biedt inzicht in wat een burn-out is, wat de symptomen zijn, wat oorzaken zijn, en wat geschikte behandelingsopties zijn.
Inhoudsopgave
- Wat is een burn-out?
- Symptomen van een burn-out
- Oorzaken van een burn-out
- Diagnose van een burn-out
- Behandeling van een burn-out
- Hoe een burn-out te voorkomen
- Conclusie
Jeroen van Loon
Businesscoach en coach met specialisatie op het gebied van stress en burn-out. CSR-gecertificeerd: Chronische Stress Reversal-methode. Actief als coach van mensen met stressklachten en op het gebied van preventie: organisatiescans, voorlichting, workshops, organisatieontwikkeling.
1. Wat is een Burn-out?
Burn-out is een veel gebruikte, maar niet wetenschappelijk eenduidig gedefinieerde term. Wanneer je precies spreekt van burn-out en hoe die te voorspellen is, is namelijk (nog) niet vastgesteld. Desalniettemin weten we wel wat ermee wordt bedoeld: we spreken van burn-out bij een vergevorderd stadium van chronische stress, waarbij iemand geestelijk en lichamelijk zo uitgeput is geraakt dat het uitvoeren van dagelijkse werkzaamheden vrijwel niet meer mogelijk is.
2. Symptomen die kunnen wijzen op het ontwikkelen van een burn-out
Veelvoorkomende symptomen die kunnen wijzen op het ontwikkelen van een burn-out:
- Extreme vermoeidheid: een van de meest kenmerkende tekenen van een zich ontwikkelende burn-out is aanhoudende en onverklaarbare vermoeidheid, zelfs na een voldoende lange nachtrust.
- Gevoelens van machteloosheid: mensen ervaren vaak gevoelens van machteloosheid en gebrek aan controle over hun leven.
- Emotionele afvlakking: plezier in activiteiten die eerder leuk werden gevonden neemt af.
- Slaapproblemen: slapeloosheid, rusteloze nachten, nachtmerries, nachtelijk piekeren.
- Cognitieve problemen: je niet meer kunnen concentreren, vergeetachtigheid en moeite met besluiten nemen.
- Stemmingsschommelingen: prikkelbaarheid en ongewone emotionele uitbarstingen van kwaadheid of verdriet.
- Cynisme, bijvoorbeeld ten aanzien van de werkomgeving: collega’s en het beleid van de organisatie vaker bekritiseren, het werk minder nuttig en belangrijk vinden.
- Fysieke symptomen: zoals hoofdpijn, spijsverteringsproblemen en spierspanning. Maar ook andere fysieke klachten kunnen optreden waar niet een direct medisch aanwijsbare oorzaak voor is.
3. Oorzaken van een Burn-out
Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan het ontstaan van een burn-out:
- Langdurige stress: aanhoudende en toenemende stress, die in de loop van maanden tot een jaar, of langer, is opgebouwd. De stress kan werk-gerelateerd zijn of voortkomen uit je persoonlijke situatie, maar is meestal een combinatie van beide.
- Overbelasting: lichaam en brein niet voldoende rust te nemen na inspanning. Dit gebeurt doordat mensen hun grenzen niet kennen of vermoeidheid structureel negeren.
- Onvoldoende steun: een gebrek aan sociale steun of gevoelens van onveiligheid, zowel op het werk als in persoonlijke relaties, kunnen leiden tot burn-out.
- Perfectionisme: mensen die alles perfect willen doen lopen een groter risico op een burn-out.
- Overmatig verantwoordelijkheidsgevoel: mensen die zich veel met het wel en wee van anderen bezighouden en/of zich met taken bezighouden die niet direct in de eigen invloedssfeer liggen lopen een groter risico op een burn-out.
4. Diagnose van Burn-out
Het is essentieel om een zich ontwikkelende burn-out tijdig te herkennen en te diagnosticeren. Een professional, meestal een psycholoog, therapeut, of gespecialiseerde coach kan een voorlopige diagnose stellen op basis van symptomen en een grondige evaluatie van de situatie. Het feitelijke oordeel of er echt sprake is van burn-out is aan de (huis-) arts.
Het is belangrijk om een burn-out niet te verwarren met andere psychische en fysieke aandoeningen, hoewel er vaak overlap bestaat. Zo komen angst, depressieve gevoelens, spierpijnen en andere ‘vage’ lichamelijke klachten bij diverse aandoeningen voor. Daarom is het van groot belang om sowieso de huisarts te bezoeken om andere oorzaken van de klachten uit te sluiten en de diagnose ‘burn-out’ te stellen.
5. Behandeling van een Burn-out
Begeleiding bij burn-out is gericht op het verantwoord inzetten van gerichte interventies. Dat betekent dat, afhankelijk van de fase waarin iemand met een burn-out zich bevindt, de juiste stappen worden gezet en – vooral – op het juiste moment en in de juiste volgorde. De beste behandeling is daarbij gericht op mentale aspecten, emotionele aspecten en fysieke aspecten, waarbij de fysieke het eerst aan de beurt komen.
Het ideale begeleidingstraject kent drie fasen:
- Roofbouw stoppen: rust, aangepaste fysieke activiteiten, dieet, oefeningen, eventueel aanvullende ondersteuning op specifieke vlakken (vaak lichaamsgericht). Consultatie van de levenspartner omtrent ‘omgaan met een partner met burn-out’
- Recuperatie: voortzetting van het bovenstaande, aangevuld met onderzoek naar mentale issues/drijfveren en omstandigheden die hebben bijgedragen aan de situatie; aanpassing van gedrag en omstandigheden
- Re-integratie: stapsgewijs hervatten van werkzaamheden, onder specifieke voorwaarden
Het fysieke aspect
Bij iemand die net burn-out is geraakt, is het van belang dat eerst het fysieke aspect wordt aangepakt. Dat betekent in de meeste gevallen: rust nemen. Daarbij moet er gekeken worden naar welke vorm van beweging goed is, maar ook welke voorkomen moet worden: (intensief) sporten bijvoorbeeld werkt averechts. Tevens zijn er voedingsadviezen en slaap- waakadviezen, evenals ontspanningsoefeningen. Deze fase duurt gemiddeld vier tot zes weken, maar kan dus ook langer duren, afhankelijk van de omstandigheden en de persoon.
Medicatie, voorgeschreven door een arts, kan belangrijke ondersteuning bieden. Bijvoorbeeld in gevallen waarin cliënten lijden onder paniekaanvallen en/of slaapproblemen kan het nodig zijn om medicatie in te zetten.
Het emotionele en mentale aspect
In de tweede fase is het van belang om emotionele en mentale kwesties die tot stress hebben geleid – en weer zouden kunnen leiden – te identificeren en te elimineren, zodat de cliënt zijn of haar denken en gedrag zodanig kan aanpassen dat hij of zij in de toekomst beter kan omgaan met inspanning versus ontspanning.
6. Hoe een Burn-out te voorkomen
Preventie is de beste aanpak als het gaat om burn-out. Hier zijn enkele tips om burn-out te voorkomen:
- Leer je grenzen kennen: wees alert op signalen van herhaaldelijk vermoeid zijn, niet goed bijkomen na slaap/rust; als het werken steeds meer tijd vraagt om hetzelfde als voorheen te bereiken; als je ‘vreemde’ kwaaltjes ontwikkelt; als je je langdurig niet lekker voelt
- Stressmanagement: leer stress te beheersen, zoek gezonde manieren om met stress om te gaan, bijvoorbeeld met ademhalingsoefeningen, yoga. Houd regelmatig mini-breaks: een paar minuten je aandacht ergens anders op richten en bewegen
- Voldoende rust: zorg voor rustmomentjes overdag, vooral na mentale of fysieke inspanning; je nachtrust zou tussen de 7 en 9 uur moeten duren
- Werk-Privébalans: houd de balans tussen werk en privéleven in de gaten, zorg ervoor dat je werk loslaat na de werkdag door je ergens anders op te richten, zorg voor voldoende beweging als je een ‘bureaubaan’ hebt. Als de werksituatie leidt tot stress: bespreek het met je werkgever.
7. Conclusie
Hieronder vatten we nog een keer samen wat een burn-out is. Een burn-out is een ernstige aandoening waar zo snel mogelijk op moet worden ingegrepen, anders duurt de burn-out mogelijk erg lang. Er zijn mensen die er jaren last van ondervinden, wat onnodig is. Als je denkt dat je tekenen vertoont van een burn-out, is het cruciaal om professionele begeleiding in te zetten. Bij Burn-Outbegeleiding.nl begrijpen we de complexiteit van een burn-out, beschikken we over de beste methoden om je situatie in kaart te brengen en bieden we de juiste ondersteuning voor herstel.
Neem contact met ons op voor deskundig advies en ondersteuning
Als je meer wilt weten of hulp nodig hebt, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Een kennismakingssessie, inclusief uitgebreide informatie, is gratis. We zijn er om te helpen en te ondersteunen bij elk aspect van jouw herstelproces. Samen kunnen we werken aan een gezonder, evenwichtiger en gelukkiger leven.
Jeroen van Loon
Burn-out coach en expert
Jeroen volgde diverse coachings-opleidingen, waaronder meesterschap in persoonlijke begeleiding (Phoenix) en coaching op fysieke & emotionele patronen bij de ScanCoaching Academy. En is partner bij Smits van Loon.
Lees meer over Jeroen
Neem contact op
Lees ook
6 mei 2024
Zeer ernstige burn-out symptomen: herken de signalen
In dit artikel legt burn-out coach Jeroen van Loon uit wat…
6 april 2024
Stress verminderen: praktische tips en oefeningen
In dit artikel deelt burn-out coach Jeroen van Loon…
2 februari 2024
Hoe lang duurt een burn-out: oorzaken, klachten en herstel
In dit artikel gaat Jeroen van Loon in op oorzaken,…
18 april 2021
Burn-out kost ons € 2,8 mrd per jaar. En het wordt meer…
Wat geven we als maatschappij uit aan burn-outklachten en…
7 december 2020
Begeleiding van professionals met burn-out – whatever it takes!
De impact van een burn-out is groot voor individu en…
3 november 2020
Begeleiding bij burn-out – er is veel te winnen!
Artikel van SmitsVanLoon over begeleiding met de meeste…
22 september 2020
Hoe ga ik om met stress? Overeind blijven onder druk
De komst van Covid-19 heeft in sneltreinvaart voor…