Veel gestelde vragen over burn-out en het antwoord

Burn-out is een toestand van mentale en fysieke uitputting, veroorzaakt door een combinatie van

• Persoonlijke eigenschappen
• Werk
• Werkomgeving

‘Werk’ moet je ruim interpreteren: een totaal pakket aan verplichtingen. Het hoeft dus niet een baan te zijn.

De meest voorkomende symptomen zijn:

• Mentale uitputting
• Fysieke uitputting
• Distantie tot het werk: de zin ervan minder inzien, motivatieverlies, cynisme
• Perceptie van eigen ongeschiktheid voor het werk; onderwaardering van eigen kwaliteiten
• Gevoelens van spanning, mogelijk paniekaanvallen
• Emotionele uitschieters
• Niet meer helder kunnen denken
• Concentratieverlies
• Onverklaarbare lichamelijke aandoeningen, ‘vage’ klachten

Burn-out is het gevolg van een langdurige overbelasting, waarin langzaam maar zeker, en in eerste instantie vaak onopgemerkt, de ‘batterij’ leegloopt. Deze ontwikkeling duurt vaak 12 maanden of langer. Er zijn veel factoren die een rol kunnen spelen, die in samenhang variëren en zodoende verschillende impact hebben. Het is een complex geheel, het kan per persoon verschillend uitpakken.

De meest voorkomende factoren zijn er in 3 categorieën:

1. Persoonsafhankelijke factoren
   • leeftijd: burn-out komt voor op alle leeftijden – zelfs bij tieners – maar de zwaarst getroffen groep is momenteel 25 tot 35 jaar oud
   • perfectionisme
   • ambitie
   • groot verantwoordelijkheidsgevoel; ‘over-commitment’
2. Werk-gerelateerde factoren
   • hoge taakeisen
   • niet-passen van de baan
   • beperkte regelmogelijkheden qua werkindeling, tijden en/of taken
   • human interest-beroepen: werk dat gericht is op (wel en wee van) mensen
3. Werkomgeving-gerelateerde factoren
   • onveilige werkomgeving
   • de lat wordt telkens hoger gelegd
   • beperkte steun van collega’s en/of leidinggevende
   • baanonzekerheid
   • rolonzekerheid

Gemiddeld 242 dagen, ongeveer 8 maanden. Uitschieters naar 12 of zelfs 24 maanden komen echter geregeld voor

Nee. Er zijn vaak lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, spierspanning, diverse (andere) stress-gerelateerde klachten. Tevens is er op lichaamscelniveau een tekort aan energieproductie: de mitochondriën (de zgn. energiefabriekjes in de cel) produceren te weinig. Deze fysieke aandoeningen staan niet op zichzelf, zij hangen samen met de mentale toestand, het zijn psychosomatische verschijnselen

We onderscheiden burn-outklachten en ‘full blown’ burn-out. De eerste categorie valt gedeeltelijk uit, de tweede is volledig uit de running.

Het percentage burn-outklachten loopt sinds het begin van de metingen (2007) jaarlijks op, met als voorlopig hoogtepunt in 2019: rond de 18% van de werkenden in Nederland heeft burn-outklachten. Het deel daarvan dat volledig uitvalt is niet precies bekend.

De zwaarst getroffen sectoren zijn: onderwijs (1. middelbaar, 2. lager, 3. hoger), ICT, industrie, zakelijke dienstverlening, zorg.

Werk-gerelateerde gevolgen van burn-out uiten zich in verlaagde prestatie, beperktere promotiekansen, zwakkere positie op de arbeidsmarkt. Medisch gezien worden er eveneens implicaties gerapporteerd. Bijvoorbeeld, grotere kans op: diabetes II, klachten aan het bewegingsapparaat, hart- en vaatziekten, kortere levensduur

Die zijn er van ‘klein’ naar groot: als iemand uitvalt vanwege burn-out wordt het werk niet uitgevoerd, en/of moet werk worden overgenomen door anderen – intern of extern. Als er meerdere mensen uitvallen, dan wordt de druk op de organisatie groter en de kans dat meer mensen uitvallen eveneens groter.

Naarmate een bedrijfstak grotere moeite heeft om mensen aan te rekken, neemt deze druk des te meer toe, met meer burn-outgevallen tot gevolg.

De gemiddelde kosten van uitval bedragen bij 8 maanden: € 68.000,-. In de hoogwaardige zakelijke dienstverlening ligt dat bedrag veel hoger, voornamelijk omdat er vaak sprake is van omzetderving die in de tonnen euro’s per jaar kan lopen.

Gegeven de groei van het aantal burn-outklachten worden we ‘met zijn allen’ zieker, dus minder productief.

In de sectoren die de grootste druk ervaren vanwege burn-out bevinden zich organisaties die direct van invloed zijn op het maatschappelijk welbevinden, zoals Onderwijs en Zorg. Als daar de capaciteit structureel terugloopt, daalt ons onderwijs- en zorgniveau.

Financieel: de kosten die werkgevers in 2019 maakten vanwege burn-outklachten bedragen € 2,8 miljard. Dat bedrag stijgt elk jaar. De sectoren Onderwijs en Zorg nemen daarvan € 675 miljoen voor hun rekening.

Wat kenmerkt jullie?

Bij SmitsVanLoon burn-out preventie en begeleiding gebeurt meer dan ‘gewone’ coaching. Wij gaan verder dan ARBO-diensten en andere begeleiders.

Onze meerwaarde zit in:

• Optimale flexibiliteit en maatwerk

• • geen wachtlijst
  • geen vaste tijden per sessie
  • afspraken indien nodig op korte termijn in te plannen

• Wij werken in heel Nederland
• Aanpak is gericht op de gehele mens

• • fysiek, mentaal & emotioneel

• Inzet van aanvullende disciplines, op maat
• Kennis van, en ervaring in de zakelijke context
• Het actief betrekken van de zakelijke context
• Het betrekken van ‘de partner van’

• • ondersteuning bij ‘hoe om te gaan met een partner met burn-out’

• Begeleiden en adviseren van organisaties bij preventie

Elke situatie is anders, maar er zijn factoren in werk en in werkomgeving die burn-out bevorderen.

De kans op burn-outklachten wordt groter als je organisatie:

• Actief is in de sectoren

• • onderwijs
  • automatisering & communicatie
  • industrie
  • zakelijke dienstverlening
  • zorg

• Toenemende werkdruk kent, de lat telkens hoger legt
• Veel mensen in dienst heeft in de leeftijd van 25 tot 35 jaar
• Ambitieuze en perfectionistische medewerkers heeft
• Werk doet dat gericht is op (het wel en wee van) mensen
• Signalen afgeeft over een onveilige cultuur
• Signalen afgeeft dat medewerkers onvoldoende autonomie ervaren, dat wil zeggen, onvoldoende zelf kunnen sturen op werklast en werkorganisatie

Hoe herken ik signalen van burn-out?

Bovenstaande signalen kunnen blijken uit medewerktevredenheidsonderzoeken, observaties van managers, de analyse van ziekteverzuim en uit observaties van de bedrijfsarts.

Intake

De intake duurt 45 minuten tot 1 uur en vindt plaats in één van onze praktijken. Daarin onderzoeken we waar je last van hebt en doe je een korte test. Als er voldoende aanknopingspunten zijn, waaronder de persoonlijke klik, dan kan het traject van start gaan.

Mocht je nog niet bij de huisarts zijn geweest, dan dringen wij er op aan hem/haar te consulteren. Wij verstrekken geen medische adviezen.

 

Inhoud

We gaan op zoek naar wat jou over je grens heeft laten gaan. Daar zijn werkinhoud, werkomstandigheden en – vooral – jouw persoonlijke achtergrond en context belangrijk bij. Het zijn vrijwel altijd oude patronen (emoties, overtuigingen) die jou in deze situatie hebben gebracht. Je leert ze kennen en er goed mee omgaan.

In de aanpak nemen wij altijd het lichamelijke aspect mee. We zoeken naar fysieke verschijnselen en richten ons op fysieke interventies, afhankelijk van wat jouw lichaam ‘vraagt’. Aanvullende activiteiten door therapeuten of trainers worden ingeschakeld al naar gelang de behoefte.

Eén bestanddeel staat op voorhand vast: rust.

 

Re-integratie

Zodra je eraan toe bent en de bedrijfsarts ermee instemt begin je aan de terugkeer in werk. Dat gaat in kleine stappen van een paar uren in de week, met aangepaste activiteiten, en in goed overleg met je werkgever. Wij voorzien in een advies over de beste werkwijze. Afhankelijk van je conditie voeren we de werkuren op totdat je weer helemaal arbeidsgeschikt bent. In deze fase loopt het aantal sessies en/of de duur ervan meestal terug – de zogenaamde vinger aan de pols-fase.

 

Planning

Inplannen van een sessie doen we in overleg, waarbij we kijken of het zinnig is om op kortere, dan wel op langere termijn een sessie in te plannen, afhankelijk van de situatie en je energie.

Tussentijds sessies inplannen kan altijd, zowel fysiek als online. Afzeggen kan kosteloos tot 24 uur van te voren.

Hoeveel sessies je nodig hebt en hoe lang het traject zal zijn is niet exact in te schatten, het hangt af van de ernst van je startsituatie en van je herstel. Het varieert van enkele maanden tot een halfjaar, soms zelfs langer.

Meestal is de frequentie van sessies in het begin hoger dan verderop in het traject.

De duur van een sessie varieert: van een half uur tot 2 uur – volledig afhankelijk van je energieniveau en van het onderwerp van die sessie.

 

Vertrouwelijkheid

Met je werkgever maken wij de zakelijke kant van de afspraak rond, rapporteren wij over de voortgang en maken wij re-integratieafspraken. Wij delen geen inhoud met de werkgever, tenzij met jouw instemming.

Nee. Wij werken vrijwel altijd in opdracht van bedrijven en publieke organisaties, niet met BIG-registratie of andere onder de ziektekosten begrepen activiteiten. Ook zijn de kosten voor dit traject niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting als bijzondere ziektekosten.

Kosten van coaching zijn wel aftrekbaar als ze aangemerkt kunnen worden als bedrijfskosten, bijvoorbeeld als je ZZP-er bent, maar onder voorwaarden. Consulteer de website van de Belastingdienst.

Gesprekken vinden plaats op werkadressen van SmitsVanLoon. Dat kunnen zijn: de hoofdvestiging in Amstelveen, locaties van Het Coachhuis in het hele land, en praktijkruimtes van onze coaches in het hele land.